|
Porady pedagoga-psychologa w Radiu Maryja
24.09.2002 r.
Dr Tomasz Biernat
Temat: Uzależnienie od komputera.
Nowym zjawiskiem kulturowym związanym z nowoczesnym mediami jest cyberkultura. Rozwój jest przede wszystkim związany z nowoczesnymi technikami komputerowymi, pojawieniem się sieci WWW (World Wide Web), przekazem satelitarnym oraz telewizją kablową. Atrybutami cyberkultury jest rzeczywistość wirtualna - sztuczne światy generowane przez superkomputery, cyberprzestrzeń dająca możliwość pokonywania wielkich odległości w bardzo krótkim czasie oraz interaktywność dającą możliwość uczestniczenia (lub złudzenie uczestnictwa) w informatycznym świecie. Podstawowymi formami tego uczestnictwa jest Internet i gry komputerowe. Społeczeństwo wirtualne oferuje ludziom wirtualne stosunki społeczne: praca via internet, rozrywka, internetowe zakupy, załatwianie spraw bankowych, rozmowy w sieci (czaty). Słyszy się nawet o wirtualnych przyjaźniach, a nawet wirtualnej miłości.
Pojawienie się cyberprzestrzeni spowodowało, że w środowisku życia człowieka można dziś wyróżnić pewnego rodzaju hiperśrodowisko będące zbiorem różnorodnych urządzeń generujących tzw. rzeczywistość wirtualną (virtual reality). Składają się na nią obrazy, dźwięki, znaki, symbole i kody tworzące przestrzeń życia jednostki i wchodzą z nim w interakcje. Wszystkie te elementy w jakiś sposób oddziałują i mają określone konsekwencje. Środowisko medialne nie tylko wydaje się być czynnikiem pośredniczącym między różnymi środowiskami, ale również interferuje, czyli nakłada się na rzeczywistość realną, wykrzywia ją i zniekształca. Jest to zjawisko, które ma istotne konsekwencje dla wychowania, bo nie wiele wiemy jak na nie wpływa. Można założyć, że w niektórych, szczególnych sytuacjach elementy środowiska wirtualnego mogą stać się czynnikiem dominującym lub dezorganizującym środowisko wychowawcze.
Hiperśrodowisko jako nowy typ środowiska wychowawczego niesie ze sobą zupełnie nowe korzyści, jak i zagrożenia. Przypomina piąty żywioł, który cechuje defragmentyzacja czasu i przestrzeni, chaos pojęciowy, przemieszanie wartości, zniekształcenie świata realnego. Cechą tego środowiska jest tymczasowość, rozedrganie i brak przejrzystości. Już dziś pedagogowie zadają sobie pytanie, jak tom wszystko wpływa na rozwój osobowości człowieka, jego zdolność pojmowania i oceniania rzeczywistości? Nawet kilkulatek jest w stanie dotrzeć np. za pośrednictwem Internetu do prawie każdej informacji. Na przykład, jednym z największych zagrożeń młodych ludzi korzystających z sieci jest cyberporno. Badania pokazują, że duża część dzieci i młodzieży (ok. 30%) regularnie przegląda pornograficzne witryny w sieci internetowej.
Nieumiejętne korzystanie za środków masowego przekazu zagraża dziś wolności człowieka, jego podmiotowości i autonomii. Nadużywanie tych dóbr sprzyja powstawaniu nowego uzależnienia, uzależnienia od mediów. Dziś już możemy zaobserwować pewne jego formy takie jak:
1. telemaniactwo - uzależnienie od telewizji,
2. komputeromania - uzależnienie od komputera (można tu wskazać na cyberhazard) od gier komputerowych,
3. siecioholizm - uzależnienie od Internetu.
Specjaliści wyróżniają następujące wskaźniki internetowego nałogu, który w wielu elementach charakteryzuje także uzależnienie od komputera i gier komputerowych:
1. Silna potrzeba korzystania z komputera i trudności w kontrolowaniu tego zachowania. Ineternauta przebywa w sieci przy każdej okazji i dłużej, niż naprawdę potrzebuje.
2. Uporczywe powracanie do sieci, mimo szkodliwych następstw (np. rosnących rachunków telefonicznych). Uporczywe granie w gry komputerowe.
3. Przedkładanie korzystania z Internetu ponad inne zajęcia i zobowiązania (sieć zastępują normalne kontakty międzyludzkie, powoduje zaniedbywanie pracy, rodziny, nauki itd.).
4. Zwiększona tolerancja (internauta może coraz dłużej przesiadywać przy komputerze bez zmęczenia czy znudzenia).
5. Występowanie zespołu abstynencyjnego (użytkownik pozbawiony dostępu do sieci, źle się czuje, jest podenerwowany itd.).
Są tp nowe uzależnienia, które w niektórych przypadkach wymagają terapii i leczenia (np. grupy anonimowych internetoholików). Niepokojącym jest fakt, że w tego rodzaju uzależnienia popadają także dzieci i młodzież.
Ostatnio edytowano 2 wrz 2005, 15:33 przez Huragan, łącznie edytowano 1 raz
|
<skacze>
